Praktyczne sposoby zapobiegania infekcji ToBRFV
Wirus Brązowej Wyboistości Owoców Pomidora znany pod skrótem ToBRFV jest coraz większym problemem zarówno w krajach Europy zachodniej jak i coraz częściej pojawiającym się zagrożeniem dla naszych rodzimych upraw. Wiemy, że jest to zagrożenie, na które trudno znaleźć jednoznaczne rozwiązanie i nie ma także zarejestrowanych preparatów, które mogłyby zwalczać ww. wirusa w uprawie pomidorów. Dlatego tak ważne jest, aby możliwie zapobiegać infekcjom i przenoszeniu się wirusa ToBRFV.
Aby skutecznie walczyć z zagrożeniem musimy najpierw poznać sposoby przenoszenia się patogenu. Jak większość wirusów z rodziny Tobamo, ten także przenoszony jest mechanicznie wraz z sokami roślinnymi.
Dlatego szczególnie należy zwrócić uwagę na zabiegi pielęgnacyjne, podczas których usuwamy liście, pędy boczne, regulujemy zawiązki czy zbieramy owoce. Ważne jest to, aby możliwie często dezynfekować narzędzia, noże, sekatory oraz często zmieniać jednorazowe rękawice. Ponadto wirus ten może przenosić się na ubraniach czy obuwiu, dlatego bardzo ważne jest to, aby nie udostępniać szklarni dla osób postronnych bez wyraźnej potrzeby, dotyczy to także członków rodziny, przyjaciół czy znajomych. Jeżeli, ktoś z zewnątrz musi wejść do szklarni np. serwisant, doradca, elektryk - pamiętajmy o tym, aby wyposażyć taką osobę w jednorazowy kombinezon, ochraniacze obuwia oraz rękawice jednorazowe. Zanim taka osoba wejdzie powinna pozostawić w biurze lub szafce telefon, biżuterię, zegarek, okulary czy inne rzeczy osobiste, które mogą mieć kontakt z roślinami. Jeżeli przedmioty te będą niezbędne w obiekcie jak np. telefon lub okulary należy przedmioty te odkazić i np. telefon umieścić w jednorazowym woreczku strunowym.
Równie ważne jest to, aby odpowiednio uczulić i przeszkolić pracowników. Wyznaczmy osoby odpowiedzialne za dbanie, chociażby o odpowiednie zwilżenie mat dezynfekcyjnych i uzupełnianie płynów do dezynfekcji w pojemnikach. Dbajmy o to, aby pracownicy regularnie zmieniali odzież oraz obuwie. Najlepiej, aby pracownicy zmieniali ubranie i obuwie na robocze w szatni przed pracą i aby odzieży roboczej nie wynosić poza teren zakładu. Szczególnie istotne jest to, aby pracownicy nie przynosili na śniadanie pomidorów czy papryki spoza zakładu np. w kanapce lub jako przekąskę na drugie śniadanie. Często można zaobserwować pomidory importowane z innych krajów z pewnymi oznakami chorobowymi.
Ważne jest także to, aby w szklarni nie używać przedmiotów czy urządzeń, które mogą być używane poza obiektem produkcyjnym. Używajmy opakowań jednorazowych lub opakowań i palet, które będą używane tylko w obiekcie szklarniowym i nie będą opuszczać gospodarstwa.
Warto mieć także świadomość, że roślinny dziko rosnące lub ozdobne mogą być wektorami wirusa. Wystrzegajmy się wnoszenie do szklarni roślin hobbistycznych, a także niszczmy roślinny dziko rosnące w pobliżu szklarni szczególnie psiankę czarną lub inne rośliny z rodziny psiankowatych.
Ponadto, badania podają, że trzmiele jak i inne owady, które nakłuwają, uszkadzają roślinę i mogą roznosić wirusa. Dlatego kupujmy trzmiele czy inne organizmy pożyteczne od sprawdzonych dostawców, aby nie zwiększać ryzyka pojawienia się wirusa. Podobnie sytuacja ma się, jeżeli chodzi o dostawców nasion lub rozsady wybierajmy zawsze sprawdzonych i profesjonalnych dostawców roślin. A w przypadku produkcji rozsady we własnym zakresie kupujmy nasiona u dystrybutorów oraz upewnijmy się, że nasiona posiadają certyfikat GSPP i że zostały przetestowane na obecność wirusa ToBRFV i innych chorób.
Nie wszystkie środki dezynfekujące działają na wirusy m.in. powszechnie używane preparaty oparte na alkoholu etylowym. Warto zaopatrzyć się w preparaty, które przeznaczone są do zwalczania wirusów. Do takich środków dezynfekujących należą między innymi VirkonS, Menno Florades, Huwa-San, Jet5. Nie na każdym etapie produkcji można korzystać ze wszystkich tych środków zamiennie, dlatego należy zwrócić uwagę, że np. Menno Florades potrzebuje więcej czasu na penetrację i zwalczanie patogenów. Warto pamiętać też, że dezynfekcja materiałów porowatych np. drewna, nie jest skuteczna w 100% i nie zaleca się dezynfekcji takich materiałów, a zastąpienie ich nowymi lub wykonanymi z tworzyw sztucznych.
Zachęcamy również do kontaktu z naszymi przedstawicielami terenowymi, którzy chętnie udzielą Państwu pomocy oraz podzielą się fachową wiedzą dotyczącą wyżej wymienionych zagadnień.